ابزار الواتور

ابزار الواتور

الواتور: ابزاری کلیدی در دندانپزشکی

الواتور (elevator)، ابزاری ضروری در دندانپزشکی، برای کشیدن دندان و جرم‌ گیری دندان ‌ها(ابزار جرمگیری دندانپزشکی) به کار می‌ رود. این ابزار که از جنس استیل ضد زنگ ساخته می ‌شود، در انواع مختلف با کاربردهای خاص موجود است. در این مقاله، به بررسی جامع و دقیق الواتور، از جمله تاریخچه، انواع، کاربرد ها و نحوه استفاده از آن می ‌پردازیم. این ابزار نوعی از ابزار پریو و جراحی میباشد.

تاریخچه الواتور

استفاده از ابزارهایی شبیه به الواتور برای کشیدن دندان به دوران باستان برمی‌ گردد. اولین نمونه‌ های شناخته ‌شده الواتور از مصر باستان و تمدن اینکا به دست آمده ‌اند. با گذشت زمان، طراحی و عملکرد این ابزار به مرور تکامل یافته و مدل‌ های امروزی الواتور با دقت و ظرافت بسیار بالایی ساخته می‌ شوند.

انواع ابزار الواتور

الواتورها در اشکال و اندازه‌ های مختلف با کاربردهای خاص طراحی شده‌ اند. برخی از رایج ‌ترین انواع الواتور عبارتند از:

الواتور اپیکال

1. • برای جدا کردن ریشه دندان از حفره آلوئولار استفاده می شود.
2. • در دو نوع چپ و راست موجود است که متناسب با شکل ریشه انتخاب می شوند.
3. • نوک تیز و لبه های برنده دارد.

الواتور اطفال

1. • برای استخراج دندان های شیری یا دائمی کوچک استفاده می شود.
2. • کوچکتر و ظریف تر از الواتور های معمولی است.
3. • طراحی ارگونومیکی دارد که کار با آن را برای دندانپزشکان آسان تر می کند.

الواتور پاشنه ای

1. • برای جدا کردن ریشه دندان هایی که به سختی قابل دسترسی هستند استفاده می شود.
2. • دارای یک تیغه صاف و پهن در انتهای دسته خمیده است.
3. • برای بلند کردن و جابجایی ریشه از حفره آلوئولار استفاده می شود.

الواتور پرچمی

1. • برای جدا کردن ریشه دندان هایی که شکسته یا ترک خورده اند استفاده می شود.
2. • دارای یک تیغه نازک و انعطاف پذیر است که می تواند بین ریشه نفوذ کند.
3. • برای جدا کردن ریشه از حفره آلوئولار بدون آسیب رساندن به استخوان اطراف استفاده می شود.

الواتور سوزنی

1. • برای جدا کردن ریشه های کوچک و باریک استفاده می شود.
2. • دارای یک نوک تیز و ظریف است که می تواند به دقت در بین ریشه نفوذ کند.
3. • برای جدا کردن ریشه هایی که با سایر ابزارها قابل دسترسی نیستند استفاده می شود.

الواتور صلیبی

1. • برای جدا کردن دندان های نهفته یا نهفته استفاده می شود.
2. • دارای چهار شاخه است که می تواند محکم به ریشه بچسبد.
3. • برای کشیدن دندان هایی که به شدت در استخوان فک لنگر انداخته اند استفاده می شود.

الواتور لوکسینگ پاشنه ای

1. • برای بلند کردن و جابجایی ریشه دندان هایی که به سختی قابل دسترسی هستند استفاده می شود.
2. • شبیه به الواتور پاشنه ای است، اما دارای یک دسته بلند تر و باریک تر است.
3. • برای دسترسی به ریشه هایی که در اعماق حفره آلوئولار قرار دارند استفاده می شود.

الواتور کرایر

1. • برای جدا کردن ریشه های دندان هایی که شکسته یا ترک خورده اند استفاده می شود.
2. • دارای یک تیغه منحنی و ضخیم است که می تواند ریشه را محکم بگیرد.
3. • برای جدا کردن ریشه از حفره آلوئولار بدون آسیب رساندن به استخوان اطراف استفاده می شود.

الواتور فلوهر

1. • برای جدا کردن ریشه دندان هایی که به سختی قابل دسترسی هستند استفاده می شود.
2. • دارای یک تیغه نازک و انعطاف پذیر است که می تواند خم شود تا به ریشه برسد.
3. • برای جدا کردن ریشه هایی که در زوایای عجیب و غریب قرار دارند استفاده می شود.

الواتور مستقیم: این نوع الواتور برای کشیدن دندان ‌های تک ریشه ‌ای و همچنین جرم ‌گیری سطوح دندان استفاده می‌ شود.
الواتور S : این نوع الواتور برای کشیدن دندان ‌های چند ریشه‌ ای و همچنین جدا کردن ریشه دندان از استخوان فک کاربرد دارد.
الواتور لینگز: این نوع الواتور برای جرم‌ گیری سطوح بین دندانی و همچنین بلند کردن لثه به منظور دسترسی بهتر به ریشه دندان استفاده می ‌شود.
الواتور پریوست: این نوع الواتور برای جدا کردن پریوست (لایه نازکی از بافت که ریشه دندان را پوشانده) از استخوان فک کاربرد دارد.

کاربردهای الواتور

کاربرد اصلی الواتور در دندانپزشکی به شرح زیر است:

• کشیدن دندان: الواتور برای شل کردن و خارج کردن دندان از حفره دهان استفاده می ‌شود.
• جرم‌ گیری: الواتور برای جدا کردن جرم و پلاک از سطوح دندان‌ ها و همچنین زیر خط لثه به کار می ‌رود.
• جراحی لثه: از الواتور می‌ توان برای بلند کردن لثه و دسترسی بهتر به ریشه دندان در حین جراحی لثه استفاده کرد.

نحوه استفاده از الواتور

استفاده از الواتور باید توسط دندانپزشک متخصص و آموزش ‌دیده انجام شود. در زیر، مراحل کلی استفاده از الواتور برای کشیدن دندان شرح داده شده است:

• بی‌ حسی: قبل از شروع، دندانپزشک ناحیه مورد نظر را بی ‌حس می‌ کند.
• شل کردن دندان: دندانپزشک از الواتور برای شل کردن دندان و جدا کردن آن از بافت ‌های اطراف استفاده می ‌کند.
• گرفتن دندان: دندانپزشک با استفاده از ست فورسپس دندانپزشکی، دندان را می‌ گیرد و آن را به آرامی از حفره دهان خارج می‌ کند.
• پاکسازی محل: پس از کشیدن دندان، دندانپزشک محل را تمیز کرده و بخیه می ‌زند.

استفاده از الواتور ممکن است با برخی عوارض جانبی مانند درد، خونریزی و تورم همراه باشد. در موارد نادر، ممکن است آسیب به اعصاب یا رگ‌ های خونی نیز رخ دهد. پس از استفاده از الواتور، برای کاهش درد و تورم، دندانپزشک ممکن است دارو تجویز کند. همچنین، رعایت بهداشت دهان و دندان و پرهیز از غذاهای سفت و تند در این دوران ضروری است.